การวิจัยนี้ เป็นการศึกษาเปรียบเทียบปรัชญาการศึกษาของพุทธทาสภิกขุและพระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวความคิดปรัชญาการศึกษาของพุทธทาสภิกขุและพระ พรหมคุณาภรณ์ ศึกษาเปรียบเทียบปรัชญาการศึกษา และวิเคราะห์เปรียบเทียบให้เหตุผลเชิงสนับสนุน และโต้แย้งแนวความคิดทางการศึกษาของพุทธทาสภิกขุและพระพรหมคุณาภรณ์ผลการ ศึกษาพบว่า ความหมายการศึกษาของพุทธทาสภิกขุ คือ สิกขา เป็นการศึกษาปฏิบัติทำให้สิ้นราคะ โทสะ และโมหะ จุดมุ่งหมายของการศึกษาก็เพื่อมวลมนุษยชาติ มุ้งเน้นส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมแก่สังคม องค์ประกอบของการศึกษามี ๔ประเภท คือ หลักสูตรการศึกษา ตัวผู้สอน สถานที่ และตัวผู้เรียน การจัดการศึกษาเพื่อทำให้คนมีความรอบรู้ตามหลักศีล สมาธิ และปัญญา และการปฏิรูปการศึกษามี ๔ ประเภท คือการปฏิรูปแบบสาธิต การปฏิบัติรูปแบบแนวคิด การปฏิบัติเพื่อให้รู้จักบุญคุณ และการปฏิรูปเพื่อพัฒนาจิตผลการศึกษาพบว่า ความหมายการศึกษาของพระพรหมคุณาภรณ์ คือการศึกษาเพื่อพัฒนาคน ศึกษาแบบไตรสิกขาเพื่อให้ผู้เรียนมีศีล สมาธิ ปัญญา และศึกษาแบบภาวนาเพื่อพัฒนาผู้เรียนทางกาย วาจา ใจ และปัญญา จุดมุ่งหมายการศึกษามี ๕ แนวทางคือ ต้องทำให้ชีวิตพึงได้รับและเกิดประโยชน์ ต้องทำให้เกิดภาวะเพื่อตนเอง ต้องทำให้รู้จักสร้างเสริมปัญญา ต้องทำให้ผู้เรียนเป็นพหุสูตร และทำให้ผู้เรียนรู้จักเคารพครูอาจารย์องค์ประกอบของการศึกษามี ๒ ประเภท คือ องค์ประกอบภายนอก มีบุคคลทำให้เกิดการเรียนรู้ “สัตบุรุษ” มีสถานที่รวมทั้งสังคมชุมชน และองค์ประกอบภายใน เกิดจากแนวคิดแบบโยนิโสมนสิการที่มีเหตุผลสัมพันธ์กัน การจัดการศึกษามี ๒ แนวทาง คือ การศึกษาแบบ ทั่วไป มาจากความเชื่อว่ามนุษย์เป็นสัตว์ประเสริฐสามารถฝึกได้ และการศึกษาแบบไตรสิกขาเพื่อการพัฒนาคนให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ และการปฏิรูปการศึกษาก็เพื่อประโยชน์สังคมปัจจุบัน ทำให้คนรู้จักวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่ถูกต้อง รู้จักการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม และรู้จักประชาธิปไตยและธรรมาธิปไตยที่ถูกต้องผลการเปรียบเทียบความหมายการ ศึกษา พบว่า มีความเหมือนกันมาจากหลักสิกขา ๓ คือ อธิศีลสิกขา อธิจิตสิกขา และอธิปัญญาสิกขา มีข้อโต้แย้งกับบัญญัติศัพท์ ถ้าเปรียบเทียบสังคมปัจจุบันไม่ครอบคลุมการเปลี่ยนแปลงทางสังคม จุดมุ่งหมายการศึกษามีความเหมือนกันอยู่ ๒ ประการ คือการศึกษาเพื่อพัฒนาคนในปัจจุบันให้มีคุณภาพ และการศึกษาเพื่อพัฒนาคนในอนาคตที่จิตวิญญาณและสร้างปัญญา มีข้อโต้แย้งกันใน รายละเอียด แต่สังคมปัจจุบันให้คนเป็นศูนย์กลางการพัฒนาทุกอย่าง องค์ประกอบของการศึกษามีความเหมือนกันอยู่ ๒ ประการ คือ องค์ประกอบภายนอก และองค์ประกอบภายในมีความแตกต่างกันเพียงแค่ลักษณะการใช้ศัพท์ แต่สังคมปัจจุบันองค์ประกอบการศึกษาต้องสัมพันธ์กับระดับชาติ และนานาชาติ การจัดการศึกษามีความเหมือนกันอยู่ ๒ ประการคือ เพื่อการอยู่ร่วมกันในสังคม เพื่อพัฒนาตน มีความแตกต่างกันโดยศัพท์แต่เป้าหมายเหมือนกัน แต่สังคมปัจจุบันการศึกษาทั้งสองท่านยังไม่สามารถสนองตอบทางเศรษฐกิจได้และ การปฏิรูปการศึกษามีความเหมือนกันอยู่ ๔ ประเภท คือ แนวคิดผู้เรียน สังคมสถานศึกษา และเทคโนโลยี มีความแตกต่างกันโดยศัพท์ แต่สังคมปัจจุบันการศึกษาทั้งสองท่านมองข้ามการพัฒนาคนเป็นผู้นำ แนวทางบูรณาการแนวคิดการศึกษาทั้งสองท่านมาเพื่อใช้รักษาสิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจและสังคมที่ว่า “ความจนเป็นเรื่องใหม่ ครั้งโบราณคนไทยไม่จน”และการประยุกต์ใช้จัดทำหลักสูตร และเพื่อพัฒนาครูให้มีคุณธรรม Download : 255008.pdf