| ตอบ : อนัตตา หรือ มิใช่ตัวตน เป็นคำสอนหลักในพระพุทธศาสนา การที่จะเข้าใจหลักอนัตตา ได้อย่างชัดเจนจะต้องมีปัญญารู้แจ้ง แนวคิดเรื่องอนัตตา อาจอธิบายได้ ๒ ระดับ ดังนี้
ในชั้นต้น อนัตตา อาจเข้าใจได้โดยผ่านกระบวนการของเหตุผล และอาจใช้ความเข้าใจเช่นนั้นได้ในการพัฒนาจริยธรรม ถ้าเราตระัหนักถึงเรื่องอนัตตา ก็จะช่วยให้เราเป็นอิสระจากความทะยานอยาก หลงผิด และความเห็นผิดที่ว่า เรามีตัวตนที่แท้จริง ด้วยวิธีการนี้ เราจึงสามารถขจัดความยึดมั่นถือมั่น และเป็นคนที่ไม่เห็นแก่ตัว
ในชั้นสูง อนัตตา เป็นสัจธรรมของสรรพสิ่งที่เป็นอยู่ และมีอยู่ ความจริงแท้ของสรรพสิ่งนั้น มิใช่สิ่งที่เราสามารถสัมผัสได้ด้วยความรู้ธรรมดาสามัญ เว้นเสียแต่เราจะได้ตรัสรู้
ทันทีที่ตรัสรู้ ความยึดมั่นในตัวตน และความทะยานอยากก็จะสิ้นสุด
หลักต่อไปนี้ เป็นสาระสำคัญในการประยุกต์แนวคิดเรื่องอนัตตา กับชีวิตประจำวันของเรา
๑ ไม่ทำการใด ๆ เพียงเพื่อประโยชน์ตน หรือเพื่อตอบสนองความต้องการของตนโดนส่วนเดียว
๒. จงทำทุกอย่างเพื่อลด ละ การให้ความสำคัญแก่ตนเองเพียงฝ่ายเดียว
๓. ไม่ถือความคิดของตนว่าสำคัญเหนือความคิดของผู้อื่น
ในการมีปฏิสัมพันธ์กับคนอื่นนั้น เราควรเป็นคนใจกว้างพิจารณาเรื่องราวไปตามหลักเหตุผล มากกว่าความต้องการเฉพาะของตนเอง อย่างไรก็ตาม ความยึดมั่นในความไม่ยึดมั่น ก็ยังเป็นความยึดมั่นอย่างหนึ่ง จะต้องละเสียด้วย ความไม่ยึดมั่นตามหลักมัชฌิมาปฏิปทานั้นจะต้องมีปัญญากำกับด้วย
|