คำถาม : เป็นความจริงหรือไม่ที่ว่าพระพุทธศาสนาเป็นทุนิยม คือมองโลกในแง่ร้าย

ในความหมายนี้ เราย่อมเห็นได้ว่าพระพุทธศาสนามิใช่ทั้งทุนิยม หรือสุนิยม (มองโลกในแง่ดี) หากแต่น่าจะเป็นสัจนิยม คือนิยมความจริงมากกว่า พระพุทธเจ้าอาจเปรียบได้กับนายแพทย์ผู้ค้นหาสมุฏฐานได้ว่า มนุษย์มีโรคภัยไข้เจ็บร้ายแรง แต่มิได้ทรงหยุดเพียงนั้น พระองค์ทรงชี้ว่า โรคภัยไข้เจ็บนั้นอาจจะแก้ไขได้ และทรงบอกถึงตัวยาที่จะรักษา พระพุทธศาสนาแสวงหาการเอาชนะความทุกข์ของมนุษยชาติ ปัจเจกบุคคลพึงพัฒนาศีล สมาธิ และปัญญา เพื่อที่จะคลี่คลายปัญหาชีวิต ชาวพุทธได้รับการสอนให้เผชิญหน้ากับโลกตามความเป็นจริง และพยายามเอาชนะพลังผูกมัดของโลก ในที่สุดก็จะบรรลุถึงความหลุดพ้นทางจิตใจที่เรียกว่า "นิรวาณ" หรือ "นิพพาน"