การศึกษาวิเคราะห์ เรื่องอุเบกขาบารมีในพระพุทธศาสนาเถรวาท (ศึกษาเฉพาะกรณีการบำเพ็ญอุเบกขาบารมีของพรหมนารท): นี้ มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ (๑) เพื่อศึกษาแนวคิดเรื่องอุเบกขาบารมีในคัมภีร์พระพุทธศาสนา (๒) เพื่อศึกษาการบำเพ็ญอุเบกขาบารมีของ
พรหมนารทะ (๓). เพื่อศึกษาการนำวิธีการบำเพ็ญอุเบกขาบารมีของพรหมนารทะมาใช้ในการพัฒนาชีวิตในสังคมไทยปัจจุบัน
ผลการวิจัยตามวัตถุประสงค์ข้อแรกพบว่า คำว่าอุเบกขาบารมี หมายถึง การวางใจต่ออารมณ์ที่เข้ามากระทบด้วยความอดทน อดกลั้นและมั่นคงหนักแน่นต่อหลักการแห่งความดี ส่วนคำว่าการบำเพ็ญอุเบกขาบารมี หมายถึงการดำเนินชีวิตด้วยการรู้จักการวางเฉยหรือวางใจต่ออารมณ์ที่เข้ามากระทบทั้งดีและร้าย ซึ่งมีระดับการบำเพ็ญอยู่ ๓ ระดับ คือ (๑)ระดับอุเบกขาบารมี (๒)ระดับอุเบกขาอุปบารมี และ(๓)ระดับอุเบกขาปรมัตถบารมี นอกจากนั้น เมื่อพิจารณาจากองค์ประกอบในการบำเพ็ญบารมีพบว่าอุเบกขาบารมีนั้นมีองค์ประกอบที่สำคัญก็คือ ความอดทน ความหนักแน่นและความเมตตา นอกจากนั้นอุเบกขายังสามารถแบ่งได้เป็น ๒ ประเภทคือ (๑)อุเบกขาทางจิต หมายความว่าอุเบกขานั้นเป็นธรรมะที่นำมาใช้ในการบำเพ็ญเพียรทางจิต (๒)อุเบกขาเชิงจริยธรรม หมายความว่าหลักอุเบกขาที่นำมาใช้ในการเป็นมาตรวัดคุณความดีของการกระทำมนุษย์โดยเฉพาะในด้านการปกครอง อนึ่ง อุเบกขานั้นสามารถแบ่งได้เป็นอีก ๒ ประเภทคือ (๑)การวางเฉยที่ถูกธรรม เป็นการวางเฉยเฉพาะในเรื่องของอารมณ์ที่เข้ามากระทบ แต่ไม่ได้หยุดการกระทำ และ(๒)การวางเฉยที่ผิดธรรมเรียกว่า อัญญานุเบกขา เป็นการวางเฉยแบบไม่ต้องทำอะไรคือหยุดนิ่งทุกอย่าง
ผลการวิจัยตามวัตถุประสงค์ข้อที่สองพบว่า ในการบำเพ็ญอุเบกขาบารมีในสมัยคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาทนั้นมีเรื่องราวที่เกี่ยวข้องอยู่หลายเรื่องแต่ที่เด่นชัดที่สุดก็คือเรื่อง
พรหมนารทะ ซึ่งเป็นเรื่องราวการบำเพ็ญอุเบกขาบารมีที่ชัดเจนที่สุด เป็นราวเกี่ยวกับอดีตชาติของพระพุทธเจ้าที่ปรากฏในชาดก ที่พระองค์ได้ช่วยเปลี่ยนความคิดแบบมิจฉาทิฏฐิของพระเจ้า
อังคติราชให้มีความเห็นชอบตามเดิม ซึ่งเรื่องราวดังกล่าวได้ให้ประโยชน์และคุณค่าหลายประการ
ผลการวิจัยตามวัตถุประสงค์ข้อที่สามพบว่า จากการศึกษาพบว่าสังคมไทยมีความเข้าใจผิดในความหมายของคำว่าอุเบกขาที่ผิดไปจากความหมายที่แท้จริง จึงมีส่วนทำให้มีการประพฤติผิดหรือวางท่าทีต่อความเชื่อดังกล่าวผิดไปจากความหมายเดิม แต่อย่างไรก็ตามเราก็จะพบว่าแนวทางของการบำเพ็ญอุเบกขาบารมีของพรหมนารทะนั้นสามารถที่จะนำมาประยุกต์ใช้เพื่อแก้ไขปัญหาในสังคมไทยได้ทั้งในด้านการศึกษา สังคม เศรษฐกิจและการเมือง เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดทั้งตนเองและผู้อื่น
Download |