บทคัดย่อ

วิทยานิพนธ์นี้ เพื่อศึกษาเชิงวิเคราะห์เรื่องสรรเสริญในพระพุทธศาสนาเถรวาท  มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคุณค่าและความสำคัญของการสรรเสริญ บุคคลผู้ได้รับการสรรเสริญในคัมภีร์พระพุทธศาสนา และบุคคลผู้ได้รับการสรรเสริญในสังคมไทย

จากการศึกษาพบว่า สรรเสริญหมายถึง การนำเอาคุณงามความดีหรือความสามารถดีเด่นของบุคคลหนึ่งมาเล่าให้อีกบุคคลหนึ่งฟัง โดยผู้ที่ถูกสรรเสริญจะอยู่ในที่นั้นหรือไม่ก็ตาม เพราะการสรรเสริญเป็นเจตนาของผู้สรรเสริญมุ่งหมายให้ผู้อื่นทราบถึงความดีของผู้ที่ถูกกล่าวถึงว่าได้ประกอบคุณงามความดีไว้เมื่อพูดถึงความดีของบุคคลอื่น

ด้วยเหตุนี้ เมื่อมีการสรรเสริญเกิดขึ้นในสังคมใด บุคคลในสังคมนั้นต้องมีวิธีตั้งรับ โดยการนำหลักธรรมมาประยุกต์ใช้ เพื่อป้องกันผลกระทบที่จะเกิดแก่สังคม ดังนั้นเมื่อจะสรรเสริญใครควรยึดหลักคำสอนในพระพุทธศาสนา ที่ว่า “นิคฺคณฺเห นิคฺคหารหํ ปคฺคณฺเห ปคฺคหารหํ” หมายความว่า ข่มคนที่ควรข่ม ชมคนที่ควรชม อันเป็นธรรมที่บุคคลในทุกๆ สังคมควรน้อมนำไปปฏิบัติเพื่อความผาสุกของสังคมนั้นๆ สืบไป

download