วิทยานิพนธ์เรื่อง การประยุกต์พุทธธรรมเพื่อการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย มีวัตถุปะสงค์ เพื่อ ๑) สืบค้นองค์ความรู้พุทธธรรม ความรู้ทั่วไป ภูมิปัญญาท้องถิ่น ที่สามารถนำมาประยุกต์ และบูรณาการเพื่อการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย และ ๒) ประยุกต์องค์ความรู้พุทธธรรม และ บูรณาการองค์ความรู้ทั่วไป ควบคู่กับภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อใช้ในการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย โดยประยุกต์ใช้วิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมเป็นวิธีวิทยาวิจัยผลการวิจัยพบว่า ๑) องค์ความรู้พุทธธรรม ความรู้ทั่วไป ภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สามารถนำมาประยุกต์และบูรณาการเพื่อส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย ได้แก่ หลักธรรมภาวนา ๔ ซึ่งเป็นพุทธธรรมที่ว่าด้วยหลักการส่งเสริมพัฒนาการเด็ก หลักธรรมสัมมาทิฎฐิ ซึ่งเป็นพุทธธรรมที่ว่าด้วยวิธีการที่จะส่งเสริมพัฒนาการเด็ก หลักธรรมสัปปายะ ๗ และอปริหานิยธรรม ๗ เป็นชุดพุทธธรรมที่ว่าด้วยหลักการสร้างชุมชนที่เหมาะสมเอื้อต่อการพัฒนาเด็ก และนอกจากพุทธธรรมดังกล่าวแล้วยังมีใช้หลักการสร้างการมีส่วนร่วมแบบหุ้นส่วนมาส่งเสริมการทำงานในชุมชน การใช้หลักการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเด็ก ซึ่งเป็นความรู้ทางจิตวิทยานำมาใช้ส่งเสริมพัฒนาการเด็กตลอดจนการบูรณาการภูมิปัญญาของชุมชน ให้ความสำคัญและใช้ทุนทางสังคมที่มีอยู่ในชุมชน มาช่วยหนุนเสริมการทำงานให้สำเร็จตามเป้าหมาย ๒) ในกระบวนการประยุกต์พุทธธรรม ควบคู่กับความรู้ทั่วไปและภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อส่งเสริมพัฒนาการเด็กนั้น ผลการวิจัยพบว่ามีการดำเนินการเป็นขั้นตอน โดยเริ่มจากการกำหนดเป้าหมาย (นิโรธ) มีการจัดเวทีระดมความคิดเห็นการกำหนดเป้าหมาย และการกำหนดแผนพัฒนาเด็ก จากนั้นได้มีการดำเนินกิจกรรมตามยุทธศาสตร์พัฒนาเด็ก (มรรค) ซึ่งมีการวางการทำงานเป็น ๒ ยุทธศาสตร์ คือ ยุทธศาสตร์สร้างการมีส่วนร่วมของชุมชน มีการจัดกิจกรรมต่าง ๆ ให้ชุมชนเห็นความสำคัญต่อการพัฒนาเด็ก และเข้ามามีส่วนร่วม ในลำดับต่อมาได้มีการดำเนินการในยุทธศาสตร์การส่งเสริมพัฒนาการเด็กตามวิถีชุมชน ซึ่งได้มีการพัฒนาสวนวัดให้เป็นสนามเด็กเล่น มีการสร้างสระน้ำคุณธรรม สร้างสนามเด็กเล่น ไว้เป็นเครื่องมือพัฒนาเด็ก มีกระบวนการธนาคารความดีเป็นกุศโลบายสร้างพัฒนาการที่เหมาะสมให้แก่เด็ก การดำเนินการดังกล่าวก่อให้เกิดปัจจัยที่สำคัญต่อการพัฒนาการเด็ก ๒ ประการ คือ ปัจจัยทางสังคม (ปรโตโฆสะ) ที่สร้างสังคมที่ดี มีพุทธะผู้รู้ ธัมมะ ความรู้ และการเรียนรู้ และสังฆะ ชุมชน ที่เป็นสัปปายะ เป็นที่พึ่ง เสมือนการให้ไตรสรณคมณ์แก่เด็ก ตามนัยยะของการพัฒนาเด็ก และปัจจัยภายในของเด็ก (โยนิโสมนสิการ) ส่งเสริมให้เด็กมีพัฒนาการที่ เหมาะสมตามนัยยะของภาวนา
Download : 255040.pdf