การวิจัยเรื่องการศึกษาวิจัยเรื่อง “การพัฒนาผลสัมฤทธิ์วิชาพระพุทธศาสนาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒ โรงเรียนบ้านปางสวรรค์ ตำบลปางสวรรค์ อำเภอชุมตาบง จังหวัดนครสวรรค์” เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพแบบทดลอง (Experimental Research) ซึ่งผู้วิจัยดำเนินการสำรวจตามแบบทดลองกลุ่มเดี่ยว ทดสอบก่อนเรียนและทดสอบหลังเรียน (One Group Pretest – Posttest Design) โดยมีวัตถุประสงค์ของการวิจัย ได้แก่ ๑) เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ในวิชาพระพุทธศาสนา ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒ โรงเรียนบ้านปางสวรรค์ ตำบลปางสวรรค์ อำเภอชุมตาบง จังหวัดนครสวรรค์  ๒) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ ในวิชาพระพุทธศาสนาของ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒ โรงเรียนบ้านปางสวรรค์ ตำบลปางสวรรค์ อำเภอชุมตาบง จังหวัดนครสวรรค์ ก่อนเรียนและหลังเรียน

ผลการวิจัยพบว่า

๑. ผลสัมฤทธิ์ของกระบวนการจัดการเรียนรู้แบบอิทธิบาท ๔ สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม รายวิชาพระพุทธศาสนา สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒ มีค่าเท่ากับ ๐.๕๗ แสดงว่า ผู้เรียนมีพัฒนาการ ความก้าวหน้าในการเรียนรู้ เพราะมีคะแนนทดสอบเพิ่มขึ้น

๒. ประสิทธิภาพกระบวนการจัดการเรียนรู้แบบอิทธิบาท ๔ สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม รายวิชาพระพุทธศาสนา นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒ พบว่า แบบทดสอบก่อนเรียนรู้ โดยรวม คะแนน ๕๒๑ ค่าเฉลี่ยอยู่ที่ ๑๗.๓๗ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานอยู่ที่ ๔.๖๓ จากคะแนนของแบบทดสอบก่อนเรียนทั้งหมด ๑,๒๐๐ คิดเป็นร้อยละ ๔๓.๔๒

๓. แบบทดสอบก่อนเรียนรู้ที่นักเรียนได้คะแนนมากที่สุด ได้แก่ แบบทดสอบการเรียนรู้ที่ ๑ (พระพุทธเจ้า) โดยคะแนน ๑๓๙ ค่าเฉลี่ยอยู่ที่ ๔.๖๓ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานอยู่ที่ ๑.๓๓ จากคะแนนของแบบทดสอบก่อนเรียนทั้งหมด ๓๐๐ คิดเป็นร้อยละ ๔๖.๓๓