วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ มีวัตถุประสงค์ในการศึกษา ๓ ประการ คือ (๑) เพื่อศึกษาองค์ความรู้และความเป็นผู้นำในคัมภีร์พระพุทธศาสนา (๒) เพื่อศึกษาบทบาทภาวะของผู้นำในแต่ละด้านของพระธรรมมงคลรังษี (คำบ่อ อรุโณ) ที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค ๘ และ (๓) เพื่อศึกษาผลการวิเครคาะห์บทบาทภาวะความเป็นผู้นำของพระธรรมมงคลรังษี (คำบ่อ อรุโณ) ที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค ๘ ที่มีต่อการพัฒนาสังคมและองค์กรคณะสงฆ์ จังหวัดหนองคาย โดยการศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพ และมีการเก็บรวบรวมข้อมูลภาคสนาม เพื่อนำมาประกอบวิทยานิพนธ์ให้สมบูรณ์ และนำเสนอผลการศึกษาโดยวิธีพรรณนาวิเคราะห์ ผลการวิจัยครั้งนี้พบว่า

บทบาทภาวะความเป็นผู้นำของพระธรรมมงคลรังสี (คำบ่อ อรุโณ) พบว่าท่านใช้หลักธรรมภาวะผู้นำที่ดีกล่าวคือ รู้จักหลักอธิปไตย ๓ หลักพรหมวิหาร ๔ สังคหวัตถุ ๔ พละ ๕ สาราณิยธรรม ๖ ทิศหก อปริหานิยธรรม ๗ และหลักสัปปุริสธรรม ๗ ในการบริหารกิจการคณะสงฆ์ ๖ ด้าน คือ ๑. ด้านการปกครอง ๒. ด้านการศาสนศึกษา ๓. ด้านการศึกษาสงเคราะห์ ๔. ด้านการเผยแผ่ ๕. ด้านการสาธารณูประโภค และ ๖. ด้านการสาธารณะสงฆ์เคราะห์ ซึ่งสรุปภารกิจลงได้ ๓ ด้าน คือ ด้านวัตถุ ด้านจิตใจและด้านสังคม

(๑) ในด้านวัตถุ พบว่า  พระธรรมมงคลรังสี (คำบ่อ อรุโณ) เป็นผู้มีบทบาทภาวะผู้นำด้านวัตถุ โดยท่านได้ช่วยเหลือสงเคราะห์แก่วัดต่างๆ ในเขตปกครอง ตลอดจนภิกษุสามเณรและประชาชนที่ได้รับความเดือดร้อน เท่าที่พระสงฆ์องค์หนึ่งพึงปฏิบัติต่อพุทธบริษัทด้วยกันได้ โดยวัตถุประสงค์สำคัญ คือ บรรเทาความทุกข์ทางกาย แก่ผู้ไปขอความช่วยเหลือจากท่าน ท่านจึงสงเคราะห์เต็มกำลังความสามารถ และเป็นแบบอย่างในฐานะผู้นำที่ดีต่อคนอื่น ตัวอย่างที่ท่านสงเคราะห์เช่น การสร้างอาคารเสนาสนะต่างๆ

(๓) ในด้านสังคม พบว่า พระธรรมมงคลรังสี (คำบ่อ อรุโณ) เป็นผู้มีบทบาทภาวะผู้นำด้านสังคม กล่าวคือ (ก) ในฝ่ายคณะสงฆ์ ท่านได้จัดประชุมปรึกษาหารือกับพระสงฆ์เนื่องๆ เช่น การลงอุโบสถสามัคคีร่วมกันเป็นต้น (ข) ฝ่ายคฤหัสถ์ ท่านได้ให้คำปรึกษาในฐานะของพระสงฆ์ที่เป็นหมอรักษาโรคทางจิตใจ และร่วมมือปฏิบัติกันทุกภาคส่วน การแก้ไขปัญหาความขัดแย้งระหว่างองค์กรสงฆ์กับบุคคล หรือระหว่างประชาชนด้วยกัน เป็นต้น ซึ่งผู้ไกล่เกลี่ยในกรณีพิพาทเหล่านี้ จะต้องได้รับการยอมรับกับทุกฝ่าย การเจรจาจึงจะประสบผลสำเร็จ

Download