งานวิจัยฉบับนี้เป็นการวิจัยเชิงเอกสาร โดยค้นคว้าข้อมูลจากพระไตรปิฎกเป็นหลัก ประกอบด้วยวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ (๑) เพื่อศึกษาคุณค่าของมนุษย์ในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท (๒) เพื่อศึกษาหลักธรรมเรื่องการเห็นคุณค่าของตนเองในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท และ (๓) เพื่อศึกษาข้อปฏิบัติในการสร้างเสริมการเห็นคุณค่าของตนเองในพระพุทธศาสนาเถรวาท

             ผลการวิจัยพบว่า คุณค่าของมนุษย์ในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท คือ คุณค่าของการได้เกิดมาเป็นมนุษย์ และคุณค่าของการดำเนินชีวิตในอัตภาพของมนุษย์ จึงควรใช้ชีวิตอยู่ด้วยความไม่ประมาท ด้วยการสร้างสรรค์คุณความดี มีความสามารถในการรักษาศีลให้สมบูรณ์ได้ และสามารถพัฒนาศักยภาพของตนจนกระทั่งบรรลุธรรมตามลำดับได้ ดังนั้นมนุษย์จึงควรตระหนักถึงคุณค่าของตน และควรดำรงชีวิตด้วยความไม่ประมาท  ส่วนหลักธรรมเรื่องการเห็นคุณค่าของตนเอง ได้แก่ หลักสัมมาทิฏฐิ ซึ่งแบ่งออกเป็น โลกียสัมมาทิฏฐิ และโลกุตตรสัมมาทิฏฐิ, หลักปัญญา ๓ ได้แก่ ปัญญาที่เกิดจากการฟัง, ปัญญาที่เกิดจากการคิด และ ปัญญาที่เกิดจากการอบรม พร้อมด้วยเป้าหมายแห่งการสร้างเสริมการเห็นคุณค่าเชิงลำดับเวลา คือ อัตถะ ๓ และเป้าหมายแห่งการสร้างเสริมการเห็นคุณค่าในเชิงโลกียะและโลกุตตระ ทั้งนี้เพื่อนำไปสู่ข้อปฏิบัติในการสร้างเสริมการเห็นคุณค่าของตนเองที่มีอยู่ ๔ ประการ ได้แก่ (๑) การวิเคราะห์ตนเองตามหลักจริต ๖, (๒) การใช้เสียงภายใน (โยนิโสมนสิการ) และภายนอก (ปรโตโฆสะและกัลยาณมิตร), (๓) การประยุกต์แนวคิดเรื่องการปลูกฝังความคิดเชิงบวกทางจิตวิทยาตะวันตก กับสมถกรรมฐานที่เป็นสัมมาสมาธิของพระพุทธศาสนาในโลกตะวันออก และ (๔) การพัฒนาตนตามหลักไตรสิกขา

Download