การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ ๑) เพื่อศึกษาโครงสร้างและเนื้อหาของกุณาลชาดก ๒) เพื่อศึกษาหลักคำสอนที่ปรากฏในกุณาลชาดก ๓) เพื่อวิเคราะห์พฤติกรรมสตรีที่ปรากฏในกุณาลชาดก โดยเป็นการศึกษาวิจัยเชิงเอกสาร (Documentary Research)

ผลการศึกษา พบว่า 

กุณาลชาดกมีองค์ประกอบ ๕ ประการ เป็นโครงสร้างที่สำคัญประกอบด้วย ๑) ปัจจุบันวัตถุ เนื้อเรื่องส่วนปัจจุบันกล่าวถึงเหตุการณ์ที่พระพุทธเจ้าเสด็จไปห้ามสงครามระหว่างพระประยูรญาติจากเมืองกบิลพัสดุ์กับเมืองเทวทหะ จากนั้นจึงทรงพาเอาพระราชกุมาร ๕๐๐ พระองค์จากเมืองทั้งสองมาอุปสมบทประพฤติพรหมจรรย์ในพระธรรมวินัยของพระองค์ ๒) อตีตวัตถุ เนื้อเรื่องส่วนที่เป็นอดีตกล่าวถึงเรื่องราวชีวิตของนกดุเหว่าสองฝูง โดยที่ฝูงหนึ่งมีหัวหน้าชื่อกุณาละ ผู้ไม่ยอมอยู่ใต้อำนาจของเหล่านางนกภรรยา กับอีกฝูงหนึ่งมีหัวหน้าชื่อปุณณมุขะ ผู้ถูกเหล่านางนกภรรยาทอดทิ้งในยามป่วยไข้ ๓) คาถา บทประพันธ์ประเภทร้อยกรองพรรณนาธรรมชาติของสตรี และโทษอันเกิดจากการเกี่ยวข้องไม่ดีกับสตรีพร้อมทั้งแนะนำแนวทางปฏิบัติเพื่อป้องกันหรือหลีกเลี่ยงอันตรายอันจะเกิดจากโทษที่เกี่ยวข้องไม่ดีนั้น ๔) เวยยากรณะ ส่วนสำคัญในคัมภีร์ชั้นอรรถกถาเป็นคำอธิบายขยายความคาถาหรือเนื้อหาในพระบาลีให้ละเอียดเข้าใจง่าย ๕) สโมธาน บทสรุปผลการแสดงชาดกเชื่อมโยงส่วนอดีตกับปัจจุบัน สำหรับเนื้อหานั้นกล่าวถึงโทษของกามราคะอันเกิดจากความเกี่ยวข้องสัมพันธ์กันของชายกับหญิง และอานิสงส์ของการบรรพชาอุปสมบท พร้อมทั้งแนวทางปฏิบัติเพื่อบรรลุอานิสงส์นั้น

ในกุณาลชาดกปรากฏหลักคำสอนสำคัญที่ค้นพบ ๓ ประการ คือ ๑) ลักษณะพฤติกรรมสตรีที่ไม่พึงประสงค์ พรรณนาถึงธรรมชาติร้าย ๆ หลายประการของสตรี พฤติกรรมของสตรีที่เป็นภรรยามักจะนำความเดือดร้อนใจมาให้สามีตั้งแต่ไม่ให้เกียรติดูหมิ่นสามี จนถึงนอกใจสามี            ๒) แนวทางปฏิบัติในการเกี่ยวข้องกับสตรี สำหรับคฤหัสถ์มีภรรยาต้องทำหน้าที่สามีให้ดีหมั่นดูแลภรรยาทั้งทางร่างกายและจิตใจ สำหรับบรรพชิตควรเว้นห่างจากการเกี่ยวข้องกับสตรี หากจำเป็นต้องเกี่ยวข้องอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ต้องสำรวมระวังอินทรีย์เจริญสติให้มาก ๓) หลักการปฏิบัติเพื่อบรรลุเป้าหมายในพระพุทธศาสนา คือ การประพฤติพรหมจรรย์เว้นขาดจากการเกี่ยวข้องกับสตรีทุกรูปแบบเพื่อบรรลุคุณงามความดีอันเป็นเป้าหมายมี ๓ ระดับ คือ มนุษย์สมบัติ สวรรค์สมบัติทั้งในระดับรูปภพและอรูปภพ และนิพพานสมบัติ

พฤติกรรมสตรีที่ปรากฏในกุณาลชาดก ประกอบด้วยพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์โดยมากเป็นพฤติกรรมการแสดงออกทางเพศที่ไม่เหมาะสมแก่ความเป็นสตรี ยั่วยวนผู้ชายให้เกิดความต้องการทางเพศด้วยคำพูด ท่วงท่าลีลาแห่งหญิงนานาประการ ไม่เคารพดูหมิ่นสามี ไม่ทำหน้าที่อันควรแก่ฐานะของภรรยา เสพติดอบายมุข คบชู้ประพฤตินอกใจสามี ละทิ้งสามีในยามมีภัย ป่วยไข้ หรือมีกิจธุระที่จะต้องทำ และมีพฤติกรรมเห็นแก่ได้มักมากในทรัพย์ ไม่หนักแน่นอ่อนไหวแม้ตั้งใจไว้ดีแล้วก็อาจเปลี่ยนไปได้โดยง่าย

Download