วิทยานิพนธ์นี้ มีจุดประสงค์เพื่อศึกษา หลักคำสอนเรื่องไตรลักษณ์ในพระพุทธศาสนาเถรวาท และประโยชน์ของหลักคำสอนเรื่องไตรลักษณ์ ในการแก้ปัญหาชีวิตในการวิจัยครั้งนี้เป็นแบบการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้การวิจัยจากเอกสาร (DocumentaryResearch) ข้อมูลปฐมภูมิ(Primary Source)ได้แก่ พระไตรปิฎก ข้อมูลทุติยภูมิ (SecondarySource) ได้แก่ พุทธธรรม รวมถึงเอกสารหรือตำราทางวิชาการอื่นๆ และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง
จากการวิจัยครั้งนี้ได้พบว่า สิ่งทั้งปวงทั้งที่เป็นรูปธรรมและนามธรรมนั้น ล้วนตกอยู่ภายใต้กฎของไตรลักษณ์ คือ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา เพราะมีการเกิดขึ้น (อุปาทะ) ฐิติ (ตั้งอยู่)ภังคะ (ดับไป) แต่สาเหตุที่ทำให้บุคคลยังไม่เข้าใจในเรื่องของไตรลักษณ์อย่างแท้จริง เพราะมีอวิชชาและสิ่งที่มาปิดบัง ไตรลักษณ์เอาไว้ จนทำให้ยังไม่เห็นหลักคำสอนของพระพุทธเจ้า ในเรื่องไตรลักษณ์ทั้ง ๓ อย่างต่อไปนี้ คือ ๑. สันตติ ปิดบัง อนิจจลักษณะ ๒. อิริยาบถ ปิดบังทุกขลักษณะ๓. ฆนสัญญา ปิดบัง อนัตตลักษณะ ที่เป็นความจริงของสังขารคือ ขันธ์ ๕ ซึ่งได้แก่ รูป เวทนาสัญญา สังขาร วิญญาณ เมื่อบุคคลได้ปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐาน วิปัสสนา หรือปัญญาก็จะเจริญขึ้น และเมื่อปัญญาเกิดขึ้น อวิชชาก็จะดับไป จากนั้น เราก็สามารถมองเห็นธรรมชาติที่แท้จริงของสิ่งทั้งหลาย
ด้วยเหตุนี้ การรู้แจ้งในไตรลักษณ์ จึงนำไปสู่ความหลุดพ้น (วิมุตฺติ) ความบริสุทธิ์ (สุทฺธิ) ปัญญา(ปญฺญา) สันติ(สนฺติ) และความดับทุกข์ (นิพฺพาน) ซึ่งเป็นจุดหมายสูงสุดของพระพุทธศาสนา นี้เป็นเหตุผลสำคัญที่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ตรัสเรียกคำสอนเรื่องไตรลักษณ์ว่า “พหุลานุสานี” คือ
|