การศึกษาเรื่อง “วิธีแก้ไขความรุนแรงต่อพระสงฆ์ในคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาท” มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการคือ ๑) เพื่อศึกษาหลักการของพุทธศาสนาที่เกี่ยวข้องกับความรุนแรง ๒) เพื่อศึกษาความรุนแรงต่อพระสงฆ์ที่ปรากฏในคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาท ๓) เพื่อศึกษาวิธีแก้ไขความรุนแรงต่อพระสงฆ์ในคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาท วิธีดำเนินการวิจัยในครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงเอกสาร (Documentary Research)
ผลการวิจัย พบว่า ความรุนแรงตามแนวพุทธศาสนา หมายถึง การกระทำ การพูด และการคิด ที่เป็นการกระทบกระทั่งเบียดเบียนต่อตนเองและผู้อื่น ซึ่งมี ๒ ลักษณะ คือ ๑) ความรุนแรงภายนอก หรือ ทางกาย,ทางวาจา ๑) ความรุนแรงภายในหรือทางใจ ความรุนแรงเหล่านี้เกิดขึ้นตั้งแต่ยุคมนุษย์ต้นกัปและมีพัฒนาการตามลำดับจากความรุนแรงภายในสู่ความรุนแรงภายนอก ในทางพระวินัย ความรุนแรงที่จัดว่าเป็นความรุนแรงขั้นสูงสุดได้แก่การกระทำที่เป็นการแกล้งต้องคือ จงใจต้องซึ่งมีระดับที่จัดเป็นครุกาบัติชนิด “อเตกิจฉา” ส่วนในทางพระอภิธรรมนั้นระบุว่าความรุนแรงเกิดขึ้นและมีพัฒนาการจากกระบวนการของอกุศลจิต ๑๒ ดวง
พระสงฆ์นั้นมีหลักการสำคัญ ๓ หลักการคือ ๑) หลักการเผยแผ่ ๒) หลักการปกครอง ๓) หลักการดำเนินชีวิต หลักการเหล่านี้หล่อหลอมให้พระสงฆ์มีบุคลิกภาพที่สุขุม รักสงบ และไม่เบียดเบียนใคร แต่ปรากฏว่าในคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาทได้มีกรณีที่พระสงฆ์ถูกกระทำความรุนแรงใน ๓ ลักษณะ ได้แก่ ๑) ความรุนแรงทางกาย คือ การทำร้ายทุบตี การฆ่า และการข่มขืนกระทำชำเรา ๒) ความรุนแรงทางวาจา คือ การกล่าวหาใส่ร้าย การด่าทอ และการดูหมิ่นเหยียดหยาม ๓) ความรุนแรงทางใจ คือ พยาบาทวิตก และ วิหิงสาวิตก ความรุนแรงเหล่านี้พระสงฆ์จะต้องมีวิธีการในการแก้ไข
ซึ่งในคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาทมีวิธีแก้ไขความรุนแรงต่อพระสงฆ์ใน ๓ ลักษณะนั้น ดังนี้ ๑) ความรุนแรงทางกาย แก้ไขด้วยการต่อสู้ขัดขืนปัดป้อง แต่ไม่ใช่มุ่งทำร้ายด้วยความพยาบาท การหลีกเลี่ยงการปะทะหรือการหลบหนีจากอันตราย การอดทนไม่ทำร้ายตอบ การเจริญเมตตาในผู้ทำร้าย และการพิจารณาความไม่เที่ยงของเวทนา ๒) ความรุนแรงทางวาจา แก้ไขด้วยการไม่ตอบโต้ด้วยคำที่รุนแรง การชี้แจงด้วยเหตุผล การเจริญเมตตาในผู้กล่าวร้าย และการพิจารณาความไม่เที่ยงของเบญจขันธ์ ๓) ความรุนแรงทางใจ คือ พยาบาทวิตก แก้ไขด้วยการพิจารณาเห็นโทษของพยาบาท และการเจริญเมตตา ๖ ขั้นตอน วิหิงสาวิตก แก้ไขด้วยการเจริญกรุณา ๖ ขั้นตอน
จากการสัมภาษณ์นักวิชาการด้านพระพุทธศาสนา ได้ให้ความเห็นเกี่ยวกับวิธีแก้ไขความรุนแรงต่อพระสงฆ์ที่จำเป็นในยุคปัจจุบันนี้ด้วย ซึ่งมี ๘ ประเด็นคือ ๑) การปลูกฝังความคิดแบบ โยนิโสมนสิการด้วยการให้การศึกษา ๒) การยึดมั่นในโอวาทปาฏิโมกข์ ๓) การใช้หลักอหิงสา ๔) การสานเสวนาทางศาสนา ๕) การใช้แนวคิดแบบองค์รวมตามหลักกาลามสูตร ๖) การปฏิรูปการบริหารคณะสงฆ์ ๗) การปฏิรูปการศึกษาคณะสงฆ์ และ ๘) การส่งเสริมพระนักพัฒนาท้องถิ่น
Download |