งานวิจัยนี้ เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ ๑) เพื่อศึกษาการบรรลุธรรมในคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาท ๒) เพื่อศึกษาการบำเพ็ญบารมีเพื่อบรรลุธรรมในคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาท ๓) เพื่อศึกษาการบำเพ็ญบารมีและการบรรลุธรรมของพระมหากัจจายนเถระ ซึ่งมีผลการวิจัย ดังนี้

การบรรลุธรรมในที่นี้ คือ บุคคลผู้บรรลุธรรมขั้นใดขั้นหนึ่ง เรียกว่า การบรรลุธรรม ซึ่งมีลำดับขั้น ๔ ขั้น คือ การบรรลุเป็นพระโสดาบัน ๑ การบรรลุเป็นพระสกิทาคามี ๑ การบรรลุเป็นพระอนาคามี ๑ และการบรรลุเป็นพระอรหันต์ ๑ การบรรลุธรรมถึงขั้นเป็นพระอรหันต์นั้น ถือว่าเป็นการบรรลุธรรมขั้นสูงสุดในพุทธศาสนาเถรวาท

ส่วนการบำเพ็ญบารมีเพื่อการบรรลุธรรม คือ การทำความดีตามลำดับขั้นจนถึงที่สุดแห่งความดี เรียกว่า บารมี มี ๑๐ ประการ คือ ทานบารมี ศีลบารมี เนกขัมมบารมี ปัญญาบารมี วิริยบารมี ขันติบารมี สัจจบารมี อธิษฐานบารมี เมตตาบารมี และอุเบกขาบารมี ซึ่งบารมีทั้ง ๑๐ ประการนี้
เป็นคุณสมบัติพิเศษเฉพาะของพระโพธิสัตว์ ผู้จะเป็นพระพุทธเจ้าจะต้องบำเพ็ญให้ครบบริบูรณ์
ส่วนพระอริยบุคคลก็บำเพ็ญบารมีนี้ และได้บรรลุคุณสมบัติต่างกัน เนื่องจากการตั้งความปรารถนาไม่เหมือนกัน จึงบำเพ็ญบารมีต่างกัน เช่น พระสารีบุตร พระโมคคัลลานะ และพระมหากัจจายนะ

พระมหากัจจายนเถระได้บำเพ็ญบารมีมาตามลำดับจนบรรลุธรรมขั้นสูงสุดเป็นพระอรหันต์พร้อมด้วยปฏิสัมภิทาญาณ ๔ วิโมกข์ ๘ และอภิญญา ๖ ด้วยการส่งกระแสจิตตามกระแสพระธรรมเทศนาของพระพุทธเจ้า และมีคุณสมบัติพิเศษสามารถอธิบายเนื้อความภาษิตธรรมโดยย่อให้พิสดารได้ เป็นพระอริยสาวกเอตทัคคะด้านขยายธรรมในพุทธศาสนาเถรวาท

Download