บทคัดย่อ

             วิทยานิพนธ์นี้ มีวัตถุประสงค์การศึกษาไว้ ๓ ประการ คือ (๑) เพื่อศึกษาความเชื่อเรื่องบุญในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท (๒) เพื่อศึกษาความเชื่อเรื่องอานิสงส์ของบุญในคัมภีร์พระพุทธศาสนา (๓) เพื่อเพื่อศึกษาวิเคราะห์ความเชื่อเรื่องอานิสงส์ของบุญในสังคมไทย จากการศึกษาวิจัยพบว่า

             ความเชื่อเรื่องบุญในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาทมีความสืบเนื่องมาจากความเชื่อตามหลักศรัทธาที่เป็นพื้นฐานของพระพุทธศาสนา ความเชื่อหรือความศรัทธาเป็นสิ่งที่เกี่ยวกับการกระทำด้วยความมีเหตุผล และเจตนาดี ลักษณะของบุญ คือ มีความสุขไม่เดือดร้อน และบุญเกิดขึ้นโดยบุคคลไม่ทำความชั่วทั้งปวงทำความดีให้สมบูรณ์และทำจิตใจของตนให้บริสุทธิ์ผ่องใส แม้แต่รูปแบบการประกอบพิธีกรรม เรียกว่าเป็นการทำบุญบำเพ็ญกุศล หรือการทำความดี และสร้างสมความดีตามคติพระพุทธศาสนานั้น ได้แก่ การทำทาน  รักษาศีล และเจริญภาวนาตั้งมั่นในหลักธรรมหลักบุญกิริยาวัตถุ หมายถึง ที่ตั้งแห่งการทำบุญ, เรื่องที่จัดว่าเป็นการทำความดี,หลักการทำความดี, ทางทำความดี มี ๓ ประการ คือ ๑) ทานมัย ทำบุญด้วยการให้ปันสิ่งของ ๒) สีลมัย การทำบุญด้วยการรักษาศีลหรือประพฤติดีมีระเบียบวินัย  ๓) ภาวนามัย ทำบุญด้วยการเจริญภาวนา คือฝึกอบรมจิตใจเจริญปัญญา

             ความเชื่อเรื่องอานิสงส์ของบุญในสังคมไทย  คือ การให้ทาน การรักษาศีลและเจริญภาวนาจะผ่านข้อปฏิบัติในขั้นตอนของการประกอบพิธีกรรมวิธีการที่ก่อให้เกิดบุญของพระพุทธศาสนา บุญจะเกิดขึ้นได้ต้องลงมือกระทำด้วยตนเอง ส่วนอานิสงส์หรือผลของบุญโดยเป้าหมายในการทำบุญของพระพุทธศาสนานั้นเริ่มต้นมาจากต้องการความสุขในชีวิตปัจจุบัน โดยเฉพาะความสุข ความปีติทางใจ ความสุขในโลกหน้า (สวรรค์) และจะเป็นปัจจัย ผู้ทำนั้นมีความเชื่อว่าการกระทำของตนเป็นการสร้างบุญและมีความสุขใจต่อการกระทำกิจกรรมนั้น ๆ รูปแบบการปฏิบัติในพิธีกรรมทางศาสนาจะเป็นพื้นฐานอันสำคัญที่จะนำบุคคลไปสู่การกระทำบุญที่สูงยิ่งขึ้นไป

             วิเคราะห์ความเชื่อเรื่องอานิสงส์ของบุญในสังคมไทย คือ บุญจากการทำให้กับตนเอง และเผื่อแผ่ไปยังผู้อื่น จากการบทสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ ผู้ปฏิบัติธรรมและประชาชนทั่วไปในอำเภอหนองหงส์ จังหวัดบุรีรัมย์  ส่วนใหญ่ยังเชื่อว่าการทำบุญจะส่งผลให้ชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีและบุญจะเป็นที่พึ่งทั้งในโลกนี้และโลกหน้า บุญเกิดขึ้นทางการกระทำคือทางกาย  ทางวาจา และทางใจ เมื่อทำบุญให้ทานรักษาศีล และเจริญภาวนาอานิสงส์ที่พึงได้รับนั้นจะก่อให้เกิดความสุขในชีวิตโลกปัจจุบันและในอนาคต

ดาวน์โหลด