งานวิจัยเรื่อง “ศึกษารูปแบบและวิธีการเผยแผ่พุทธธรรมของพันเอกปิ่น มุทุกันต์”นี้ เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ เป็นการศึกษาข้อมูลจากเอกสาร (Documentary research) โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษารูปแบบและวิธีการเผยแผ่พุทธธรรมของพันเอกปิ่น มุทุกันต์ ซึ่งผู้วิจัยมุ่งศึกษาวิจัยในเรื่องรูปแบบและวิธีการที่พันเอกปิ่น มุทุกันต์ใช้ในการเผยแผ่พุทธธรรม ดังนี้

           ๑. รูปแบบการเผยแผ่พุทธธรรมของพันเอกปิ่น มุทุกันต์ ได้แก่รูปแบบการพูดโดยผ่านสื่อบุคคล และการพูดโดยผ่านสื่อมวลชน ซึ่งรูปแบบการพูดที่พันเอกปิ่น มุทุกันต์ นำมาใช้ในการเผยแผ่พุทธธรรม มี ๔ รูปแบบ คือ
                       ๑) รูปแบบการบรรยาย
                       ๒) รูปแบบการปาฐกถา
                       ๓) รูปแบบการอภิปราย
                       ๔) รูปแบบการปราศรัย

                    โดยรูปแบบทั้ง ๔ ประการนั้น จากการศึกษาแล้วพบว่าท่านได้ใช้รูปแบบการบรรยายและรูปแบบการปาฐกถาในงานเผยแผ่ธรรมะมากที่สุด ส่วนรูปแบบการอภิปราย และรูปแบบการปราศรัย พบว่ามีแต่ไม่มากนักการใช้รูปแบบการเผยแผ่ทั้งสี่ประการนั้น เป็นการพูดผ่านสื่อบุคคล คือตัวท่านเอง และการพูดโดยผ่านสื่อมวลชน ได้แก่ สื่อวิทยุ สื่อโทรทัศน์ และการเขียนผ่านสื่อสิ่งพิมพ์ ได้แก่ หนังสือพิมพ์ นิตยสาร วารสาร และหนังสือธรรมะ โดยรูปแบบการพูดผ่านสื่อมวลชนได้แก่การพูด ผ่านสื่อวิทยุและโทรทัศน์ของท่าน ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากในสมัยนั้น ส่วนการเขียนหนังสือของท่านเป็นรูปแบบที่คงทนถาวร ยังคงอำนวยประโยชน์สุขแก่ผู้อ่านมาจนกระทั่งถึงปัจจุบัน

       ๒. วิธีการเผยแผ่พุทธธรรมของพันเอกปิ่น มุทุกันต์ ท่านมีความสามารถ และความชาญฉลาดในการนำเสนอหลักพุทธธรรม จากการศึกษาพบว่า ท่านมีวิธีนำเสนอพุทธธรรม ๗ วิธีการ ดังนี้
๑) วิธีการนำเสนอโดยตรง
๒) วิธีการนำเสนอโดยการอุปมาอุปไมยเปรียบเทียบ
๓) วิธีการนำเสนอโดยการใช้ตัวอย่าง
๔) วิธีการนำเสนอโดยการเชื่อมโยง
๕) วิธีการนำเสนอโดยการใช้อุปกรณ์
๖) วิธีการใช้วจนะ (ถ้อยคำ) ภาษา และสำนวนภาษา
๗) วิธีการตอบปัญหา

                       จากวิธีการนำเสนอของท่านทั้งหมดนั้น ผู้วิจัยพบว่า ท่านมีวิธีการนำเสนอที่โดดเด่นมากสามวิธีการคือ การใช้อุปมาอุปไมยเปรียบเทียบ โดยท่านจะยกอุปมาอุปไมยเปรียบเทียบเข้ากับเรื่องได้สนิทดี ทำให้ผู้ฟังผู้อ่านเกิดมโนภาพและเข้าใจได้ง่ายยิ่งขึ้น การสอนโดยใช้สื่ออุปกรณ์ประกอบ เช่น วัสดุของจริง รูปภาพ ชาร์ต เอกสารประกอบ และการตอบปัญหาโดยท่านมีวิธีการตอบปัญหาที่น่าสนใจ ซึ่งมีความหลากหลายทั้งความรู้ และประสบการณ์

                        ดังนั้น จึงสรุปได้ว่า พันเอกปิ่น มุทุกันต์ เป็นนักเผยแผ่ธรรมะที่ประสบความสำเร็จเป็นอย่างสูงผู้หนึ่ง โดยท่านมีความรู้ ความสามารถ มีบุคลิกลักษณะเหมาะแก่การเป็นนักเผยแผ่ธรรมะ มีรูปแบบเทคนิควิธีการนำเสนอที่ดี ซึ่งรวมความว่าท่านมีทั้ง “ศาสตร์” คือองค์ความรู้ ความสามารถ และเพียบพร้อมไปด้วย “ศิลป์” คือมีรูปแบบเทคนิคลีลาและวิธีการ รูปแบบและวิธีการทั้งหมด เป็นสิ่งที่ประมวลให้เห็นถึงประสิทธิภาพของการเผยแผ่ธรรมะของท่านได้เป็นอย่างดียิ่ง แนวทางการเผยแผ่ธรรมะของท่าน จึงเป็นปทัฏฐานแห่งการเผยแผ่พุทธธรรม ที่นักเผยแผ่ธรรมะในยุคปัจจุบัน ควรจะยึดถือเป็นแบบอย่าง และสามารถนำไปพัฒนาปรับปรุงงานเผยแผ่ธรรมะให้มีประสิทธิภาพได้

Download : 254937.pdf