บทคัดย่อ
การศึกษาวิจัยเรื่อง “การบูรณาการหลักพุทธธรรมเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ยั่งยืน” ซึ่งเน้นการวิจัยทางเอกสาร (Documentary Research) และการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth Interview) โดยตั้งวัตถุประสงค์ไว้ ๓ ประการ คือ (๑) เพื่อศึกษาสภาพปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ยั่งยืน (๒) เพื่อศึกษาหลักพุทธธรรมที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ยั่งยืน และ (๓) เพื่อเสนอแนวทางการบูรณาการหลักพุทธธรรมเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ยั่งยืน
ผลการศึกษาวิจัย พบว่า นิยามสำคัญของคำว่า คุณภาพชีวิต คือ ลักษณะความเป็นอยู่ที่ดีของบุคคลที่ประกอบด้วยปัจจัยพื้นฐานที่พอเพียงและสามารถดำรงชีวิตได้อย่างมีความสุข ตามอัตภาพของแต่ละบุคคลทั้งด้านร่างกายและจิตใจ ซึ่งจากผลสรุปการศึกษาข้อมูลและ การสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิทุกกลุ่มเป้าหมายตามงานวิจัย จำนวน ๑๖ คน ใน ๔ ด้าน คือ ด้านพุทธศาสตร์ ด้านสังคมศาสตร์ ด้านศึกษาศาสตร์ และด้านสาธารณสุขศาสตร์ โดยมีประเด็น ในการสัมภาษณ์เกี่ยวกับสภาพปัญหาคุณภาพชีวิตของคนไทยในปัจจุบัน มุมมองในการพัฒนาคุณภาพชีวิต มุมมองเกี่ยวกับแนวทางการแก้ไขปัญหาคุณภาพชีวิต มุมมองเกี่ยวกับการนำหลักธรรมมาแก้ไขปัญหาคุณภาพชีวิต และมุมมองเกี่ยวกับกับแนวทางในการยกระดับคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้นอย่างยั่งยืน ทั้งนี้ พบว่า สภาพปัญหาคุณภาพชีวิตของคนไทยในภาพรวมสามารถสรุปได้เป็น ๓ เรื่อง ได้แก่ (๑) ปัญหาในการปรับทัศนคติและปลูกฝังจิตสำนึกรับผิดชอบ (๒) ปัญหาในการสร้างโอกาสการมีรายได้ที่เพียงพอและชีวิตที่ดีขึ้น และ (๓) ปัญหาในการดูแลสุขภาพกายและใจ สำหรับหลักพุทธธรรมที่มีความเหมาะสมเพื่อนำมาแก้ไขปัญหาและพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนไทยในปัจจุบันมากที่สุด มี ๓ หลักธรรม คือ (๑) หลักโยนิโสมนสิการเพื่อใช้ปรับทัศนคติและส่งเสริมการปลูกฝังจิตสำนึกรับผิดชอบ (๒) หลักไตรสิกขา เพื่อใช้บูรณาการร่วมกับการศึกษาในการสร้างโอกาสการมีรายได้ที่เพียงพอและชีวิตที่ดีขึ้น และ (๓) หลักอิทธิบาท ๔ เพื่อใช้บูรณาการร่วมกับ การดูแลสุขภาพองค์รวมในการดูแลสุขภาพกายและใจให้สมบูรณ์แข็งแรง
โดยสรุปแล้ว แนวทางการบูรณาการหลักพุทธธรรมเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ยั่งยืน ต้องประกอบไปด้วย (๑) ใช้หลักโยนิโสมนสิการปรับวิธีคิดและมุมมองในการกำหนดรูปแบบพฤติกรรมที่สอดคล้องและเหมาะสมต่อการแก้ไขปัญหารวมไปถึงการพัฒนาคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้นได้อย่างต่อเนื่องและเป็นระบบ (๒) ใช้หลักไตรสิกขาเข้ามากำกับและดูแลทุกพฤติกรรมเป้าหมายควบคู่กับการใช้หลักอิทธิบาท ๔ เพื่อขับเคลื่อนไปสู่ผลในการยกระดับคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้นอย่างยั่งยืนและเป็นรูปธรรม
ดาวน์โหลด |