การวิจัยเรื่อง ศึกษาการบริจาคทานของพุทธศาสนิกชน กรณีศึกษา ตำบลไร่น้อย อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี เป็นการศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ ๑.ศึกษาการให้ทานตามหลักพุทธศาสนาเถรวาท ๒.เพื่อศึกษาความเข้าใจเกี่ยวกับการบริจาคทานทางพุทธศาสนา ในพื้นที่ตำบลไร่น้อย ๓.เพื่อศึกษาเหตุปัจจัยที่ก่อให้เกิดการบริจาคทานในพื้นที่ ตำบลไร่น้อย การให้ทานโดยทั่วไป คือการเสียสละ ลดความเห็นแก่ตัว มุ่งประโยชน์ของผู้อื่น ช่วยเหลือสังคมตามโอกาส สำหรับทานในทางพระพุทธศาสนา คือการให้ ให้ในสิ่งที่ควรให้ ให้แก่บุคคลที่ควรให้ แบ่งปันความสุขให้สังคมส่วนรวมประเภททานที่ให้ ได้แก่ อามิสทาน การทานด้วยปัจจัย ๔ ธรรมทาน เป็นการให้ความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องตามพุทธบัญญัติ อภัยทาน คือ การให้ความปลอดภัย ความไม่มีภัยแก่ตนและผู้อื่น ไม่ถือโทษโกรธเคืองในการล่วงเกินของผู้อื่น ไม่มีเวรไม่ผูกเวรกับผู้ใด ทั้งยังมีจิตเมตตาปรารถนาดีต่อผู้อื่นเป็นนิตย์
ทานในฐานะที่เป็นเครื่องมือในการทำความดีขั้นต้น โดยมีหลักหลักปฏิบัติ คือ ศีล ๕ เป็นมาตรฐานวัดการทำความดีของสังคม และสภาพแวดล้อมที่เกื้อกูลในการสร้างเสริมสิ่งดีงามเป็นรากฐานที่จะก้าวขึ้นไปในธรรมที่ระดับสูงขึ้นไปมี ๓ ระดับ
๑. ทานระดับต้น คือ การให้ปันสงเคราะห์กันด้วยวัตถุสิ่งของหรือปัจจัย ๔
๒. ทานระดับกลาง คือ การงดเว้นจากการทำบาปโดยปฏิบัติตามศีล ๕
๓. ทานระดับสูง คือ การไม่ผูกพยาบาทอาฆาตจองเวร การชนะความชั่วด้วยความดี ส่วนธรรมทานมีอยู่ ๒ ระดับ คือ ระดับโลกิยะและระดับโลกุตตระ ผลของทานก้าวล่วงวัฏฏะสงสารได้ ผลทาน ๓ ระดับนี้ เป็นข้อปฏิบัติเบื้องต้นแห่งการหลุดพ้น
การให้ทางพุทธศาสนา เชื่อเรื่องกรรม และผลของกรรม ที่สอดคล้องกับการให้ทานในพระพุทธศาสนา จึงหมายรวมถึงอามิสทานและธรรมทานการให้ทานมีจุดประสงค์ ๒ อย่างคือส่วนตนเพื่อกำจัดกิเลสคือความโลภ และ ความตระหนี่ในจิตสันดานส่วนสังคม คือการช่วยเหลือผู้อื่นการให้ทานเป็นการผูกมิตรไมตรีและความสามัคคีต่อกัน จุดหมายที่พุทธศาสนิกชนให้ทาน คือให้ความสำคัญแก่วัตถุทาน และตัวผู้รับเช่นให้ทานด้วยความเคารพ ให้ทานด้วยศรัทธา ให้ทานโดยไม่เบียดเบียนตน และผู้ตนให้ทานโดยมีจิตอนุเคราะห์ ต้องการช่วยเหลือผู้อื่นเป็นต้น
ทานจะมีอานิสงส์มาก ต้องขึ้นอยู่กับองค์ประกอบหลัก๓ประการ คือผู้ให้ผู้รับ และวัตถุสิ่งของที่ให้ผู้ให้ต้องมีเจตนาดี ก่อนให้กำลังให้ และหลังให้ทานไปแล้ว การให้ทานยังมีความสำคัญ คือมีความสำคัญต่อบุคคล ความสำคัญต่อส่วนรวม ความสำคัญต่อพระพุทธศาสนา รวมทั้งเป็นการทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา ให้คงอยู่ตลอดไปด้วยการให้ทานของพุทธศาสนิกชน
|