บทคัดย่อ

                        วิทยานิพนธ์นี้  มีวัตถุประสงค์  ๑)  เพื่อศึกษาประวัติการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของ
พระธรรมโกศาจารย์  (พุทธทาสภิกขุ)  ๒)  เพื่อศึกษาบทบาทในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของ
พระธรรมโกศาจารย์  (พุทธทาสภิกขุ)  ๓)  เพื่อศึกษาผลกระทบของการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมโกศาจารย์  (พุทธทาสภิกขุ)  ต่อสังคมไทย  โดยใช้รูปแบบการวิจัยเชิงคุณภาพด้วยการศึกษาข้อมูล   เอกสาร  และการสัมภาษณ์ประกอบตามขอบเขตของการวิจัยที่กำหนดไว้  ข้อมูลที่ได้จากการศึกษาจะเป็นประโยชน์ในวิชาการและคณะสงฆ์ไทย 

                        ผลการวิจัยพบว่า

                        ๑)  ประวัติการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมโกศาจารย์  (พุทธทาสภิกขุ)
จำแนกเป็น  ๓  ระยะ  คือ   ๑)  การเผยแผ่พระพุทธศาสนาระยะต้น  (ระหว่าง   พ.ศ.๒๔๖๙  –  ๒๔๘๕)  พบว่าพระธรรมโกศาจารย์  (พุทธทาสภิกขุ)  มีบทบาทในการเป็นครูสอนพระปริยัติธรรมที่วัดพระบรมธาตุไชยา  และเขียนหนังสือตามรอยพระอรหันต์และออกหนังสือพิมพ์พุทธสาสนารายตรีมาส   ปาฐกถา   เทศนา   ๒)  การเผยแผ่พระพุทธศาสนาระยะกลาง  (ระหว่าง  พ.ศ.๒๔๘๖  –  ๒๕๒๙)  พบว่าพระธรรมโกศาจารย์   (พุทธทาสภิกขุ)  ได้เผยแผ่พระพุทธศาสนาด้วยการเทศนาและปาฐกถาธรรมตามสถานที่ต่างๆ  และมีการเขียนหนังสือความอัศจรรย์บางประการ
ของพระนิพพาน   พุทธธรรมกับสันติภาพ   พุทธธรรมกับเจตนารมณ์แห่งประชาธิปไตย   ภูเขาแห่งวิถีพุทธธรรม   จิตวิทยาแบบพุทธ  ๓)  การเผยแผ่พระพุทธศาสนาระยะปลาย  (ระหว่าง  พ.ศ.๒๕๓๐  –  ๒๕๓๖)  พบว่าพระธรรมโกศาจารย์  (พุทธทาสภิกขุ)  ได้เขียนหนังสือเรื่อง ภาษาคน -  ภาษาธรรม   อานาปานสติฉบับสมบูรณ์  และมาฆบูชาเทศนา 

                        ๒)  บทบาทในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมโกศาจารย์  (พุทธทาสภิกขุ)  พบว่า  พระธรรมโกศาจารย์  (พุทธทาสภิกขุ)  ได้มีการปฏิบัติตนเป็นต้นแบบในการปฏิบัติธรรม   ด้วยการบวชจริง  เรียนจริง  ปฏิบัติจริง  และสอนให้พุทธบริษัทได้ปฏิบัติธรรมอย่างจริงจัง   
และเป็นต้นแบบในการศึกษา   มีการศึกษาทางคดีโลกและคดีทางธรรม  มีความอุตสาหะอดทนศึกษาค้นคว้าหลักธรรมในทางพระพุทธศาสนาอย่างลุ่มลึกแล้วออกมาเผยแผ่ให้พุทธบริษัทศึกษาเรียนรู้ประพฤติปฏิบัติ   และมีการเผยแผ่ด้วยเทคนิควิธีการ,  สื่อ,  เอกสารและสิ่งพิมพ์ที่หลากหลาย  เช่น  ทางวิทยุกระจายเสียงและโทรทัศน์,  ใช้สื่อศิลปะ,  สร้างโรงมหรสพทางวิญญาณ   เป็นต้น

                        ๓)  ผลกระทบด้านการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมโกศาจารย์ 
(พุทธทาสภิกขุ)  ต่อสังคมไทย   พบว่ามีผลกระทบต่อสังคมไทยหลายด้าน  คือ  ๑)  ผลกระทบด้านการส่งเสริมพระพุทธศาสนา  โดยมีผลกระทบด้านศาสนบุคคล  ด้านศาสนธรรม  ด้านศาสนวัตถุ  ด้านศาสนพิธี   ๒)  ผลกระทบด้านการศึกษาโดยรณรงค์ให้นำหลักคุณธรรม  ศีลธรรม  หลักจริยธรรมกลับเข้าสู่สถาบันการศึกษาให้ได้เรียนรู้ประพฤติปฏิบัติอย่างจริงจัง   ๓)  ผลกระทบด้านการอนุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม   โดยให้ความสำคัญกับสิ่งแวดล้อม  การสร้างถาวรวัตถุให้กลมกลืนกับธรรมชาติการอนุรักษ์ต้นไม้และอนุรักษ์สัตว์ป่าทุกชนิดในบริเวณสวนโมกขพลารามและกำหนดให้ผู้ที่มาปฏิบัติธรรมต้องให้ความสำคัญกับการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมด้วย

  ดาวน์โหลด