บทคัดย่อ

          การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาหลักสังคหวัตถุ ๔ ในพระพุทธศาสนาเถรวาทและเปรียบเทียบการใช้หลักสังคหวัตถุ ๔ ในการให้บริการของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลโนนฝรั่งตามการรับรู้ของประชาชน จำแนกตามเพศ  อายุ  ระดับการศึกษา   และประสบการณ์การมาใช้บริการ ซึ่งการวิจัยแบ่งเป็น ๒  ตอน คือ ตอนที่ ๑ การวิจัยเอกสารโดยศึกษาหลักสังคหวัตถุ ๔ ในพระพุทธศาสนาจากพระไตรปิฎก  อรรถกถา  ฎีกา  อนุฎีกา  และเอกสารอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง  และตอนที่  ๒  การวิจัยเชิงปริมาณ โดยกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย  ได้แก่  ประชาชนที่มาใช้บริการของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลโนนฝรั่งประจำปีงบประมาณ  ๒๕๕๓ ที่ได้มาโดยการเลือกแบบบังเอิญ  จำนวน  ๓๑๕  คน  เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสอบถาม ชนิดมาตราส่วนประมาณค่า จำนวน ๓๐ ข้อ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ การแจกแจงความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ( ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.)  และการทดสอบค่าที (t-test)  ผลการศึกษาพบว่า

          ๑.  การใช้หลักสังคหวัตถุ ๔ ประการ  ถือเป็นหัวใจสำคัญของงานบริการเริ่มตั้งแต่โอบอ้อมอารี  วจีไพเราะ  สงเคราะห์ประชาชน  วางตนเหมาะสม  เพราะการอยู่ร่วมกันในสังคมนั้น  มนุษย์ทุกคนล้วนปรารถนาเป็นที่รักของคนรอบข้าง  เป็นที่ยอมรับนับถือของทุก ๆ คนและยังเป็นเครื่องยึดใจบุคคลและประสานหมู่ชนไว้ในสามัคคี สามารถแบ่งเป็น  ๔  ประการ   คือ (๑)  ทาน  คือ การให้ คือ เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่  เสียสละ  แบ่งปัน  ช่วยเหลือกันด้วยสิ่งของ ตลอดถึงให้ความรู้และแนะนำสั่งสอน (๒)  ปิยวาจา  หรือ  เปยยวัชชะ คือ วาจาเป็นที่รัก  วาจาดูดดื่มน้ำใจ หรือวาจาซาบซึ้งใจ  คือ  กล่าวคำสุภาพไพเราะอ่อนหวานสมานสามัคคี  ให้เกิดไมตรีและความรักใคร่นับถือ  ตลอดถึงคำแสดงประโยชน์ประกอบด้วยเหตุผลเป็นหลักฐาน  จูงใจให้นิยมยอมตาม  (๓)  อัตถจริยา  การประพฤติประโยชน์  คือ  ขวนขวายช่วยเหลือกิจการ  บำเพ็ญสาธารณประโยชน์  ตลอดถึงช่วยแก้ไขปรับปรุงส่งเสริมในทางจริยธรรม (๔) สมานัตตตา  คือ ความมีตนเสมอ คือ ทำตนเสมอต้นเสมอปลาย  ปฏิบัติสม่ำเสมอกันในชนทั้งหลาย  และเสมอในสุขทุกข์โดยร่วมรับรู้ร่วมแก้ไข  ตลอดถึงวางตนเหมาะสมแก่ฐานะ  ภาวะ  บุคคล  เหตุการณ์และสิ่งแวดล้อม  ถูกต้องตามธรรมในแต่ละกรณี

             ๒.  การใช้หลักสังคหวัตถุ ๔ ในการให้บริการของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลโนนฝรั่งตามการรับรู้ของประชาชน  โดยภาพรวม  อยู่ในระดับมาก  เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน  พบว่า  อยู่ในระดับมาก จำนวน  ๓  ด้าน  และระดับปานกลาง  จำนวน  ๑  ด้าน  และเรียงลำดับค่าเฉลี่ยในแต่ละด้านจากมากไปหาน้อย พบว่า  การรับรู้การใช้หลักสังคหวัตถุ ๔ ในการให้บริการของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลโนนฝรั่งตามการรับรู้ของประชาชน  ด้านสมานัตตตา มีค่าเฉลี่ยสูงสุด   รองลงมา  คือ  ด้านปิยวาจา  ด้านทาน และด้านอัตถจริยา  

๓.  การใช้หลักสังคหวัตถุ ๔ ในการให้บริการของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลโนนฝรั่งตามการรับรู้ของประชาชน  จำแนกตามเพศ  อายุ  และประสบการณ์การมาใช้บริการ  ไม่แตกต่างกันที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ .๐๕  ทั้งโดยภาพรวม และรายด้าน 

          ๔.  การใช้หลักสังคหวัตถุ ๔ ในการให้บริการของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลโนนฝรั่งตามการรับรู้ของประชาชน  จำแนกตามระดับการศึกษา  โดยภาพรวม  แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .๐๕    จำนวน  ๒  ด้าน  คือ  ด้านปิยวาจา  และสมานัตตตา  ส่วนด้านอื่น ๆ  ไม่แตกต่างกันที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ .๐๕

ดาวน์โหลด