บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาการจัดกิจกรรมตามแนวทางวิถีพุทธของโรงเรียนหนองแซงวิทยาคม อำเภอบ้านแฮด จังหวัดขอนแก่น หลักธรรมที่ใช้ในกระบวนการจัดการเรียนรู้ และผลของการจัดการเรียนรู้ตามแนววิถีพุทธของโรงเรียนหนองแซงวิทยาคม อำเภอบ้านแฮด จังหวัดขอนแก่น เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการศึกษาข้อมูลภาคสนามสัมภาษณ์กลุ่มเป้าหมาย ส่วนเชิงปริมาณวิเคราะห์ข้อมูลการปฏิบัติตามหลักธรรมของนักเรียน โดยใช้ค่าร้อยละ
ผลจากการศึกษาพบว่า การจัดกิจกรรมตามแนววิถีพุทธของโรงเรียนหนองแซงวิทยาคม มีจุดมุ่งหมายเพื่อพัฒนาให้เยาวชนเป็นคนดี คนเก่ง และรู้จักใช้ชีวิตอย่างมีความสุข โดยถือแนวทางปฏิบัติตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๔๔ และเพิ่มเติมตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราชการ ๒๕๕๑ โดยยึดหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา เพื่อปลูกฝังให้เยาวชนมีคุณธรรมจริยธรรม ดำเนินชีวิตได้ถูกต้อง
ในการบริหารตามหลักวิถีพุทธนั้น นักเรียนได้ปฏิบัติตนตามหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา เช่นพุทธคุณ ๓ คือระลึกถึงพุทธคุณเป็นสรณะอันประเสริฐด้วยการไหว้พระรับศีลและปฏิญาณตนเป็นพุทธมามกะจากพระสงฆ์ นักเรียนปฏิบัติตนตามหลักบุญกิริยาวัตถุ ๓ เช่น รู้จักให้ทาน รู้จักมีระเบียบวินัยหรือศีลในตนเอง นักเรียนปฏิบัติตนตามหลักไตรสิกขา๓ เช่น รู้จักปฏิบัติตนอยู่ในวินัยหรือกติกาของโรงเรียน รู้จักมีจิตใจมั่นคงในการศึกษา รู้จักใช้ปัญญาแก้ปัญหาชีวิตด้วยหลักอริยสัจ ๔ เช่น รู้จักเหตุของปัญหา รู้วิธีแก้ปัญหา เป็นต้นศรัทธา ๔ รู้จักเชื่อเรื่องกรรมและผลของกรรม เป็นต้น อบายมุข ๔ เช่น รู้จักเว้นจากการเล่นพนัน การดื่มสุรา พรหมวิหาร ๔ เช่น รู้จักให้อภัยแก่เพื่อนๆ เมื่อทำผิด รู้จักรักเมตตาต่อเพื่อนในโรงเรียนและสรรพสัตว์ อิทธิบาท ๔ เช่น รู้จัก พอใจทำ ตั้งใจทำ ฉลาดทำ พละ ๔ เช่น มีกำลังแห่งปัญญายึดหลักเบญจศีล (ศีล ๕) เช่น ไม่ทำร้ายเพื่อนๆ ทั้งทางกายและรวมถึงสัตว์ เบญจธรรม เช่น รู้จักมีเมตตาต่อเพื่อนๆ และคนอื่น คารวะ ๖ เช่น เคารพในพระรัตนตรัย เคารพในการศึกษาเล่าเรียนไม่ประมาทมีความกตัญญูกตเวที ทั้งต่อผู้ปกครองและครูในโรงเรียน
ผลของการจัดกิจกรรมมีผลต่อพฤติกรรมอันพึงประสงค์ของนักเรียน คือ นักเรียนมีประสิทธิภาพในการทำงานเพิ่มขึ้น รู้จักการปรับตัวเข้ากับสังคมและกลุ่มเพื่อนได้ดี มีประสิทธิภาพในการศึกษา รู้จักยับยั้งอารมณ์ฝ่ายบาปทางกายวาจาและทางความคิด เช่น ไม่ฆ่าสัตว์ ไม่ทะเลาะกับเพื่อนๆ ไม่ทำความเดือดร้อนแก่ผู้ปกครองและชุมชน รู้จักกตัญญูกตเวทีต่อผู้ปกครอง ชุมชนและสถานศึกษา ประพฤติตนเป็นคนอ่อนน้อมถ่อมตน มีจิตใจร่าเริงแจ่มใสไม่หดหู่หรือซึ่งซึม มีความเมตตาต่อเพื่อนๆ และรวมถึงสรรพสัตว์ นอกจากนั้น ยังพบว่า มีพัฒนาการในทางที่ดี เช่นนักเรียนมีมารยาทเรียบร้อยดีงาม แต่งกายเรียบร้อย มีวาจาสุภาพ ให้ความเคารพบูชาผู้มีพระคุณ รับผิดชอบในงานที่ได้รับมอบหมาย ตรงต่อเวลา เป็นต้น
คลิกดาวน์โหลด |