วิทยานิพนธ์เล่มนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาวิเคราะห์พระพุทธศาสนาในวรรณคดีไทยสมัยสุโขทัย : ศึกษาเฉพาะกรณีศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหงและสุภาษิตพระร่วง

     วิธีการศึกษาค้นคว้า รวบรวมหลักฐานและความรู้ที่เกี่ยวข้องกับหัวข้อวิจัย ทั้งจากพระไตรปิฏก ตำราทางพระพุทธศาสนา หลักศิลาจารึก ตำราทางวิชาการและเอกสารต่างๆแล้วนำมาวิเคราะห์และสรุปตามหลักฐานที่ปรากฏ

     ผลของการศึกษาค้นคว้าสรุปได้ว่า พระพุทธศาสนาเถรวาทได้เผยแผ่เข้ามาสู่ดินแดนประเทศไทย ตั้งแต่พุทธศตวรรษที่สามเป็นต้นมา ได้แผ่ขยายประดิษฐานมั่นคงและเจริญรุ่งเรืองสืบมาจนปรากฏในวรรณคดีไทยสมัยสุโขทัย จากกรณีศึกษาศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหงและสุภาษิตพระร่วงแสดงให้เห็นชัดว่า พระพุทธศาสนาในสมัยสุโขทัยเจริญรุ่งเรืองมาก พระสงฆ์มีความรู้แตกฉานในพระไตรปิฏกและมีข้อวัตรปฏิบัติเป็นที่น่าศรัทธาเลื่อมใส พระมหากษัตริย์ในสมัยสุโขทัยทรงอุปถัมภ์และทำนุงบำรุงพระพุทธศาสนา ทรงปกครองบ้านเมืองโดยธรรม ทรงเป็นครูอบรมสั่งสอนประชาชนให้มีความรู้คู่คุณธรรม ให้รู้จักบาป-บุญ คุณ-โทษ ประโยชน์-มิใช่ประโยชน์ ธรรม-อธรรม เป็นต้น และทรงเป็นแบบอย่างที่ดีให้แก่ประชาชน ส่วนชาวสุโขทัยก็เป็นพุทธศาสนิกชนที่ดี มีความเลื่อมใสศรัทธาและปฏิบัติตามคำสอนของพระพุทธศาสนา เช่น มีการทำบุญให้ทาน รักษาศีล ฟังธรรมเป็นนิจ ในช่วงเทศกาลเข้าพรรษาจะสมาทานรักษาศิลกันทุกคน และยังสามารถประยุกต์หลักคำสอนทางพระพุทธศาสนาให้สอดคล้องเข้ากับวิถีชีวิตประจำวันได้อย่างดียิ่ง ดังปรากฏคำสอนเหล่านั้นในสุภาษิตพระร่วง ซึ่งเป็นคำสอนที่ส่งเสริมศีลธรรม ปลูกฝังคุณธรรมและจริยธรรมแก่ทุกคน ด้วยเหตุที่วิถีชีวิตของชาวสุโขทัยเกี่ยวเนื่องด้วยพระพุทธศาสนาจึงทำให้มีวิฒนธรรมประเพณีและคติความเชื่อที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนาหลายอย่างได้สืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน